Λόγοι & αναλογίες

    Οι λόγοι και οι αναλογίες αποτελούν δύσκολες έννοιες για τους μαθητές της έκτης δημοτικού, καθώς αποτελούν κάτι εντελώς καινούριο για αυτούς. Η διδασκαλία αυτών χρειάζεται υπομονή και πολλά παραδείγματα. Αξίζει να σημειωθεί πως είναι από τα κεφάλαια που η εκμάθηση της θεωρίας αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση, ώστε οι μαθητές να είναι σε θέση να λύνουν τις ασκήσεις. Για τον λόγο αυτό, ετοιμάσαμε ένα φύλλο με συγκεντρωμένη τη θεωρία του κεφαλαίου, καθώς κι ένα δισέλιδο φύλλο εργασίας με επαναληπτικές ασκήσεις. Μπορείτε να βρείτε το αρχείο εδώ.

Φύλλα εργασίας στην ορθογραφία των ρημάτων

   Οι καταλήξεις των ρημάτων και η σωστή ορθογραφία τους ταλαιπωρούν και συγχέουν συχνά τους μαθητές σε όλες τις τάξεις του δημοτικού. Προφορικά είναι εύκολο για τα παιδιά να θυμούνται τους κανόνες, αλλά στην πράξη δημιουργούνται κάποιες δυσκολίες. Η δυσκολία μεγαλώνει όταν χρειάζεται να εμπεδώσει ο μαθητής ότι, στις διάφορες μορφές που θα συναντήσει ένα ρήμα (επίθετο, ουσιαστικό, διάφοροι χρόνοι και εγκλίσεις του ρήματος), ο ορθογραφικός κανόνας διατηρείται. 

   Σας ετοιμάσαμε διάφορα φύλλα εργασίας, τα οποία μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε διάφορες τάξεις και ανάλογα με τις ανάγκες των παιδιών. Η καλύτερη εμπέδωση των καταλήξεων των ρημάτων γίνεται, φυσικά, μέσα από τη διαρκή εξάσκηση.

• Γίνομαι αστέρι στις καταλήξεις των ρημάτων

• Το χωριό της ορθογραφίας

 

Οι πτώσεις των ουσιαστικών

  Η γνωριμία των μαθητών με τις πτώσεις των ουσιαστικών στη Β δημοτικού είναι μια περίπλοκη διαδικασία.  Ειναι σημαντικό να μην επιμείνουμε στην ονομασία των πτώσεων τόσο, όσο στο να κατανοήσουν τα παιδιά τις διάφορες μορφές που μπορεί να πάρει ένα ουσιαστικό ανάλογα με τη χρήση του. Σε αυτό βοηθούν πολύ και οι ερωτήσεις ποιος;, ποιανού;, ποιον, πώς φωνάζω κάποιον ή κάτι; , που οδηγούν στις αντίστοιχες πτώσεις. 

   Σας ετοιμάσαμε μια αφίσα για την τάξη σας με τις τέσσερις πτώσεις και ένα φύλλο εργασίας πάνω στην κλίση ουσιαστικών.  Επιπλέον, ετοιμάσαμε ένα φύλλο για τα άρθρα τον/των και της/τις. Φυσικά σε λίγες μέρες θα σας ενημερώσουμε και για επιπρόσθετο υλικό εξάσκησης στο γραμματικό αυτό φαινόμενο.

Αφίσα με τις πτώσεις

Φύλλο εργασίας

Φύλλο εργασίας για τα άρθρα 

Ενεστώτας-Παρατατικός-Αόριστος

    Οι τρεις χρόνοι που απασχολούν αρχικά τους μαθητές είναι ο Ενεστώτας, ο Παρατατικός και ο Αόριστος. Από την Α' Δημοτικού, ήδη, οι μαθητές μαθαίνουν ότι κάτι μπορεί να γίνεται τώρα (παρόν), χθες/πριν (παρελθόν) και αύριο/μετά (μέλλον). Έπειτα, στη Β' Δημοτικού αρχίζουν να ονοματίζουν τους χρόνους των ρημάτων και να εντοπίζουν τις διαφορές τους. Εμείς σας ετοιμάσαμε μία αφισούλα με τη βασική θεωρία, ένα φύλλο εργασίας με χρονική αντικατάσταση και ένα παιχνίδι.

Βρείτε την αφίσα εδώ.

Το φύλλο εργασίας θα το βρείτε εδώ. 

  Το παιχνίδι μας περιέχει καρτελάκια με ρήματα σε διάφορους χρόνους. Οι μαθητές πρέπει να τοποθετήσουν το κάθε καρτελάκι στο σωστό σπιτάκι-χρόνο. Μπορείτε να βρείτε το αρχείο με το παιχνίδι εδώ. 

Τα αντίθετα

  Ο εμπλουτισμός του λεξιλογίου των μαθητών αποτελεί πρωταρχικό μας στόχο από τις πρώτες κιόλας τάξεις του Δημοτικού. Ειδικότερα για τις μικρές τάξεις, αυτός ο στόχος μπορεί να επιτευχθεί μέσα από παιχνίδια. 

   Εμείς ετοιμάσαμε κάποιες κάρτες με λέξεις, τις οποίες καλούνται οι μαθητές να βάλουν σε ζεύγη αντίθετων λέξεων. Πρόκειται για ένα ομαδικό παιχνίδι. Οι κάρτες μπορούν να τυπωθούν σε πολύχρωμα χαρτιά. Παρακάτω θα βρείτε δύο αρχεία, ένα για μικρές τάξεις με αντίθετα επιρρήματα κι ένα για μεγαλύτερες τάξεις. 

• Αντίθετα επιρρήματα

• Αντίθετες λέξεις (μεγάλες τάξεις)

Γίνομαι αστέρι στου λόγου τα μέρη

   Τα μέρη του λόγου είναι πολλά και  προβλήματα αρκετά. Χρειάζεται συνεχής εξάσκηση, ώστε οι μαθητές να είναι σε θέση να τα διακρίνουν. Δεν αρκεί να τα μαθαίνουν μεμονωμένα, αλλά και να εξασκούνται σε ασκήσεις που τους ζητείται να τα ξεχωρίσουν. Στο φύλλο εργασίας που ετοιμάσαμε οι μαθητές καλούνται να διακρίνουν τι μέρος του λόγου είναι οι υπογραμμισμένες λέξεις. Ταυτόχρονα, μέσω των κειμένων θίγεται το θέμα της προστασίας του περιβάλλοντος, πάνω στο οποίο θα μπορούσε να επακολουθήσει σχετική συζήτηση. Τέλος, το φύλλο θα μπορούσε να αξιοποιηθεί στο πλαίσιο των εργαστηρίων δεξιοτήτων, καθώς κάτω απ' το θέμα-ομπρέλα που δουλεύουμε είναι σημαντικό να εντάσσουμε όλα τα μαθήματα.

Το φύλλο εργασίας μπορείτε να το βρείτε εδώ.

Μην ξεχνάτε και τις αφισούλες με τα μέρη του λόγου, που έχουμε ανεβάσει σε προηγούμενη ανάρτηση.

Φύλλα εργασίας για την Α' Δημοτικού

   Την περίοδο αυτή τα περισσότερα πρωτάκια έχουν ολοκληρώσει τα γράμματα της αλφάβητου. Επειδή,  όμως,  είναι αναγκαία η συνεχής επανάληψή τους σας ετοιμάσαμε δυο φύλλα εργασίας με τα οποία τα παιδιά θα ελέγξουν τις νεοαποκτηθείσες γνώσεις τους.

• Το γράμμα που λείπει

• Πού πήγε το αλφάβητο;

• Ενώνω κεφαλαίο-μικρό

    Επιπλέον, ετοιμάσαμε ένα παιχνίδι με τα γράμματα του αλφάβητου. Μπορείτε να το εκτυπώσετε σε πολύχρωμα χαρτιά. Στη συνέχεια, κόβετε τα κυκλάκια και τα πλαστικοποιείτε. Στόχος είναι οι μαθητές να αντιστοιχίσουν το κεφαλαίο με το πεζό γραμματάκι. Το παιχνίδι το βρίσκετε εδώ. 

 

    Στο Canvas βρήκαμε κι αυτές τις κάρτες, τις οποίες εκτυπώνετε και κόβετε στη μέση. Μπορούν να χρησιμοποιηθούν και αυτές ως παιχνίδι αντιστοίχισης. 

Ταξίδι στις ηπείρους της Γης

 Η Γεωγραφία αποτελεί ένα αγαπημένο μάθημα των μαθητών, καθώς μέσω αυτής έχουν την ευκαιρία να "ταξιδεύουν" σε όλο τον κόσμο. Στη Στ' Δημοτικού έρχονται σε επαφή με τις ηπείρους. Έχουν ειπωθεί αρκετά γύρω από τον αριθμό των ηπείρων. Μάλιστα, στο βιβλίο "Γεωγραφία για εντελώς αγεωγράφητους" γίνεται αναφορά στο θέμα αυτό με έναν πολύ όμορφο τρόπο (γενικά το βιβλίο είναι καταπληκτικό κι είναι απαραίτητο να ενταχθεί στο μάθημα της Γεωγραφίας με κάποιον τρόπο). Οι κάρτες που ετοιμάσαμε βασίζονται στο μοντέλο του σχολικού βιβλίου και μπορείτε να τις βρείτε εδώ. Εννοείται ότι μπορούν να γίνουν και μπρελόκ.

Θετική ενίσχυση μαθητών

  Η ενίσχυση των μαθητών μας μπορεί να κάνει θαύματα! Μια καλή μας κουβέντα μπορεί να μεταμορφώσει έναν μαθητή. Ιδιαίτερα τα παλαιότερα χρόνια, οι μαθητές είχαν συνηθίσει να δέχονται αρνητικά σχόλια και όχι τόσο θετικά. "Τα πήγες καλά, αλλά μπορούσες και καλύτερα", "Δεν διάβασες όσο θα έπρεπε/Αδιάβαστος", "Κάνε καλύτερα γράμματα" είναι μερικές συνηθισμένες φράσεις που δημιουργούν αρνητικά συναισθήματα και πραγματικά πληγώνουν. Ιδιαίτερα η λέξη αλλά έχει την ιδιότητα να αναιρεί ό,τι προηγείται αυτής. Ακόμη κι αν κάναμε ένα θετικό σχόλιο πριν από αυτήν, μόλις την ξεστομίσουμε ή τη γράψουμε, είναι σαν να σβήνονται όλα τα προηγούμενα. Όταν επιβραβεύουμε, όμως, τους μαθητές μας, ενισχύουμε την αυτοεικόνα τους και τους δίνουμε κίνητρα να συνεχίσουν, για να γίνουν ακόμη καλύτεροι. 

  Η βιβλιογραφία είναι μακροσκελής σχετικά με τη θετική ενίσχυση των μαθητών. Εμείς δημιουργήσαμε ένα υλικό επιβράβευσης για τους μαθητές μας. Πιο σωστά, θα λέγαμε ότι το υλικό αυτό περιέχει κάποιες θετικές εκφράσεις, οι οποίες συμβάλλουν στο να αντιληφθούν οι μαθητές τα προτερήματά τους και γενικότερα τις δεξιότητες και τα χαρακτηριστικά που τους διέπουν. Μπορείτε να τυπώσετε το υλικό είτε σε απλό χαρτί είτε σε αυτοκόλλητα χαρτιά, ώστε να δημιουργηθούν αυτοκόλλητα. 

• Θετικές κουβεντούλες

• Θετικές εκφράσεις

   Θα μπορούσαμε να καθιερώσουμε μία συγκεκριμένη ημέρα μέσα στην εβδομάδα ή στον μήνα όπου θα δίνουμε τα παραπάνω "αυτοκόλλητα" στους μαθητές μας. Επιπρόσθετα, με την πάροδο του χρόνου είναι δυνατόν οι ίδιοι οι μαθητές να αυτοαξιολογούνται και να εντοπίζουν ποιο στοιχείο τους ταιριάζει περισσότερο. Αυτές οι δράσεις καλλιεργούν σημαντικά τις δεξιότητες των μαθητών μας και τους βοηθούν να κάνουν την αυτοκριτική τους, με ειλικρίνεια, επιείκεια, δίχως αυστηρότητα. Χρειάζονται, όμως, στήριξη και καθοδήγηση, ώστε να το επιτύχουν! 

Τι καιρό έχει σήμερα;

    Μα τι καιρός είναι πάλι αυτός! Κρύο, ζέστη, συννεφιά, βροχή, καταιγίδα... Πόσο διαφορετικός μπορεί να είναι ο καιρός; Ετοιμάσαμε κάποιες εκπαιδευτικές κάρτες, οι οποίες χρησιμεύουν τόσο για την εκμάθηση του καιρού όσο και για παιγνιώδεις δραστηριότητες. Μπορούν, φυσικά, να αξιοποιηθούν από συναδέλφους νηπιαγωγούς και λοιπούς παιδαγωγούς.

• Ο καιρός σήμερα     

• Κάρτες με τον καιρό 

 

• Αντιστοιχίζω την εικόνα με τη σωστή λεζάντα

Γεωμετρικά σχήματα & γεωμετρικά στερεά

   Η Γεωμετρία αποτελεί ένα πολύ σημαντικό κομμάτι των Μαθηματικών. Από πολύ μικρές τάξεις οι μαθητές έρχονται σε επαφή με τα γεωμετρικά σχήματα και στερεά. Θα λέγαμε, μάλλον, πως από την ώρα που γεννιούνται τα παιδιά τα βλέπουν παντού στην καθημερινότητά τους. Μεγαλώνοντας λίγο μπαίνουν στη διαδικασία να τα διακρίνουν και να τα ονομάζουν. Εμείς ετοιμάσαμε κάποιες καρτούλες για τα γεωμετρικά σχήματα & τα γεωμετρικά στερεά, οι οποίες μπορούν να χρησιμοποιηθούν από το νηπιαγωγείο κιόλας ή και σε μαθητές με μαθησιακές δυσκολίες. 

Μην ξεχνάτε και τις αφίσες μας για τα γεωμετρικά σχήματα!

Μαθαίνοντας τα κλάσματα

   Βλέποντας τα κλάσματα για πρώτη φορά πολλοί μαθητές "πελαγώνουν". Δεν μπορούν να κατανοήσουν τι πράγμα είναι αυτό το κλάσμα. Χρειάζεται πολλή υπομονή η διδασκαλία των κλασμάτων, αλλά κυρίως αρκετό εποπτικό υλικό και παιχνίδια. Πίτσες, σοκολάτες, πορτοκάλια κ.λπ. μπορούν να αξιοποιηθούν για τη διδασκαλία μας. Εμείς σας ετοιμάσαμε μία εισαγωγική αφισούλα για τα κλάσματα με τους βασικούς όρους τους. 

  Επιπλέον, μοιραζόμαστε μαζί σας κάποιες κάρτες για τα κλάσματα που μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως εποπτικό υλικό για μία πρώτη γνωριμία. Επιπρόσθετα, δύνανται να αξιοποιηθούν με έναν πιο παιγνιώδη τρόπο. Θα μπορούσαν οι μαθητές να χωριστούν σε ομάδες, να μοιραστούν τις κάρτες και να δώσουν ένα από τα τρία στοιχεία της κάρτας στην άλλη ομάδα (π.χ. πώς διαβάζεται το κλάσμα). Η αντίπαλη ομάδα θα πρέπει να γράψει το κλάσμα και να κάνει το σχήμα.

Ανάμεικτα συναισθήματα

   Κάτι στο οποίο πρέπει να εστιάζουμε κατά τη διάρκεια της εκπαιδευτικής πράξης είναι τα συναισθήματα των μαθητών. Κρίνεται ιδιαίτερα σημαντικό οι μαθητές να είναι σε θέση να διακρίνουν τα συναισθήματα, να αναγνωρίζουν τόσο τα δικά τους όσο και των άλλων και να τα διαχειρίζονται. Όλη αυτή η διαδικασία, βέβαια, γίνεται σταδιακά, καθώς χρειάζεται αρκετός και ποιοτικός χρόνος, ώστε να υλοποιηθεί. Η καλλιέργεια της συναισθηματικής νοημοσύνης, λοιπόν, θα πρέπει να αποτελεί πρωταρχικό στόχο μέσα στις σχολικές τάξεις από πολύ μικρή ηλικία.

   Πώς θα επιτευχθεί αυτό; Φυσικά μέσα από δραστηριότητες και παιχνίδια. Εμείς σας ετοιμάσαμε διάφορες κάρτες, τις οποίες μπορείτε να αξιοποιήσετε για τον σκοπό αυτό. Η αγαπημένη μας παντομίμα αποτελεί μια εξαιρετική επιλογή, μέσω της οποίας οι μαθητές διασκεδάζουν αρκετά. Επιπρόσθετα, το παιχνίδι "Στο κεφάλι το 'χω" μπορεί να παιχτεί με τις κάρτες των συναισθημάτων. Αν θέλουμε να αναπτύξουμε κι άλλες δεξιότητες παράλληλα, μπορούμε να ζητήσουμε από τους μαθητές να τραβήξουν μία κάρτα και βάσει του συναισθήματος που πέτυχαν να γράψουν ή να μας πουν μία ιστορία, μέσω της οποίας διαφαίνεται το αντίστοιχο συναίσθημα. Επίσης, διαβάζοντας ένα βιβλίο ή ένα παραμύθι μπορούν οι μαθητές να εντοπίζουν τις κάρτες με τα αντίστοιχα συναισθήματα των ηρώων. Οι ιδέες... πολλές! Στο χέρι μας είναι να διαθέσουμε τον πρέποντα χρόνο και να ασχοληθούμε ουσιαστικά και σε βάθος με τα συναισθήματα των μαθητών μας. 

Θα βρείτε το αρχείο από την παραπάνω εικόνα εδώ.

Κάρτες με συναισθήματα μπρος-πίσω ή αντιστοίχιση.

Κάρτες συναισθημάτων

Πολύχρωμες καρτούλες με συναισθήματα, χωρίς λεζάντα.  (έτοιμες από το canva)

Πλανήτες & more...

   Ετοιμάσαμε καρτούλες με τους πλανήτες και κάποια ακόμη στοιχεία του ηλιακού μας συστήματος. Μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως εποπτικό υλικό μέσα στην τάξη σε ατομικό ή ομαδικό επίπεδο. Επιπρόσθετα, δύνανται να αξιοποιηθούν από το νηπιαγωγείο, ως μια πρώτη γνωριμία με το ηλιακό μας σύστημα. Ταυτόχρονα, διευκολύνουν μαθητές με μαθησιακές δυσκολίες, καθώς πάντα τέτοιο υλικό συμβάλλει στην αποτύπωση των πληροφοριών. 

Σελιδοδείκτες προπαίδειας

   Όπως έχουμε ξαναπεί, η εκμάθηση της προπαίδειας είναι κάτι που δυσκολεύει αρκετά παιδιά. Όλοι οι δάσκαλοι και οι γονείς προσπαθούμε να βρούμε τρόπους, ώστε να συνεισφέρουμε στην απομνημόνευσή της. Εμείς σας ετοιμάσαμε κάποιους σελιδοδείκτες προπαίδειας. Μπορείτε να τους εκτυπώσετε και στη συνέχεια να τους πλαστικοποιήσετε, δημιουργώντας έτσι ένα μπρελόκ, στο οποίο το παιδί θα καταφεύγει κάθε φορά που δυσκολεύεται ή για επανάληψη. Διαφορετικά μπορούν να χρησιμοποιηθούν σαν μεμονωμένοι σελιδοδείκτες, αναλόγως με το ποια προπαίδεια δυσκολεύει το κάθε παιδί. Είναι σημαντικό να φτιάξετε τους σελιδοδείκτες μαζί με τα παιδιά είτε στο σχολείο είτε στο σπίτι, ώστε να συνεισφέρουν και αυτά με τον δικό τους τρόπο.